Vraag:
Hoe zie je de rol van behoeften in zen? Ik beoefen geweldloze communicatie volgens Rosenberg en daar zijn er fundamentele en levensbevestigende behoeften.
Roland Yuno Rech:
In zen moet men begrijpen wat je werkelijke behoeften zijn. Het zijn de gezonde behoeften. Het is belangrijk om jezelf te begrijpen en je werkelijke behoeften te kennen. Er zijn natuurlijk de basisbehoeften: voeding, behoefte aan onderdak, aan veiligheid en ook aan menselijk contact, de behoefte aan plezier. Het is belangrijk om plezier te hebben in het leven. Deze behoeften worden geactiveerd door ons ego, wat niet betekent dat deze slecht zijn, integendeel. Je moet proberen om op een gezonde manier in deze behoeften te voorzien, goed te eten, op een rustige, harmonieuze plek te leven, goed te slapen, voor je gezondheid te zorgen, vrienden te hebben, contacten te onderhouden. Dit zijn allemaal belangrijke behoeften voor het evenwicht van ons ego.
Ik denk dat de mens in wezen nog een andere zeer belangrijke behoefte heeft, een spirituele behoefte, de behoefte aan zingeving in het leven. In het verleden dicteerde religie de zin van het leven. Er is een Schepper, God; mensen zijn schepsels van deze God en moeten zijn geboden gehoorzamen, hem liefhebben en aanbidden. Kortom, ze moeten zijn wil doen om het koninkrijk der hemelen binnen te gaan. Dit is vrij eenvoudig omdat er een vooraf bepaald programma is.
Tegenwoordig geloven veel mensen niet meer in een God of volgen ze in ieder geval niet langer traditionele religies. Daarom lopen veel mensen verloren in hun leven omdat het geen zin meer heeft. Het is echter erg belangrijk voor de mens dat het leven zin heeft, zodat hij een manier van leven kan kiezen die in harmonie is met deze betekenis en z’n leven een richting geeft.
Ik denk dat zazen bijzonder geschikt is om zin in iemands leven te vinden, omdat we in zazen niet tevreden zijn met het leren kennen van onze psychologische, fysieke of sociale behoeften. Zazen maakt ons bewust van onze spirituele basisbehoefte, wat de zin van ons leven is. In zazen kunnen we ervaren dat we niet gescheiden zijn van alle wezens in het universum en dat we onderling afhankelijk zijn. Hieraan kunnen we betekenis voor ons leven ontlenen door de leer van de Boeddha te volgen. In die zin betekent onderlinge afhankelijkheid de noodzaak om solidair te zijn met alle wezens, voor hen te zorgen en hen te beschermen, en vervolgens met mededogen en welwillendheid om te gaan met alle levende wezens en hen te helpen ontwaken.
Ontwaken betekent bewust worden van de ware dimensie van iemands leven, wat niet beperkt is tot ons kleine ego. Wanneer iedereen ontwaakt voor deze dimensie van eenheid met alle wezens, kunnen er geen conflicten meer in de wereld zijn, omdat alle wezens zichzelf als broeders en zusters beschouwen. Om deze reden geloof ik dat de leer van Boeddha fundamenteel is om de huidige crisis in onze beschaving op te lossen. Mensen die hun identiteit of de zin van hun leven verloren hebben, hebben de neiging zich aan afzonderlijke gemeenschappen te hechten. Deze groepen staan vaak op gespannen voet met elkaar en worden de bron van veel conflicten. Als je altijd bevestigt wat jou van anderen onderscheidt, wat je eigen identiteit definieert in tegenstelling tot een ander, zal dit vroeg of laat leiden tot conflicten van sociale, economische of politieke aard.
Om dit op te lossen, is er een echte spirituele revolutie nodig, niet enkel wetten die racisme of geweld verbieden. We hebben een ondersteuning nodig om ons echt verbonden te voelen met anderen. Deze band geeft ons leven zin. Dit wordt tegenwoordig door veel jonge mensen erkend, ook al beoefenen ze geen zazen. In plaats van na hun afstuderen zoveel mogelijk geld te willen verdienen, zoeken ze werk dat nuttig is voor anderen, om de samenleving van dienst te zijn. Dit toont aan dat er zo’n behoefte is. En ik geloof dat zazen ons helpt in contact te komen met die behoefte.
Ro-1809 08/20
(bron: http://www.zendoaachen.de/_guckstdu/text/guck-mondo-012.htm)
